Απομονώνοντας κανείς τη λέξη σχίσμα και προσπαθώντας να δώσει το πιο ενδεδειγμένο παράδειγμα, το μυαλό των περισσοτέρων θα πάει στη θρησκεία. Διάσπαση, αφορισμοί, 1054, χριστιανισμός, Καθολικοί, Ορθόδοξοι και όλα τα συναφή. Έλα όμως που για τους λίγους, τους μυημένους στη «σπυριάρα», ίσως και να ταξιδέψει αιώνες αργότερα και πιο συγκεκριμένα στο 2000 και την αλλαγή της χιλιετίας. Τότε που το ευρωπαϊκό μπάσκετ χωρίστηκε στα δύο για χάρη της Euroleague και της Suproleague. Ας πάμε όμως λίγο πιο πίσω για να «διαλευκανθεί» η κατάσταση.
Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης γνωστή και ως FIBA, δημιούργησε το 1958 το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ομάδων Ευρώπης, βαδίζοντας στα χνάρια της «στρογγυλής θεάς». Βασικοί της άξονες ήταν η ανάπτυξη του αθλήματος, η αύξηση της βάσης του φίλαθλου κοινού, η εκπροσώπηση όλων των χωρών-μελών και εν κατακλείδι το οικονομικό αντάλλαγμα προς τους συλλόγους. Το άθλημα όμως διευρυνόταν, οι ομάδες ζητούσαν περισσότερα, υπήρχαν διχογνωμίες, παράπονα και κάπου εκεί ξεκίνησε μία επανάσταση που κατέληξε σε αποστασία από την «προστάτιδα-μαμά». Την πρώτη στα χρονικά των σπορ.
Το ρήγμα και οι «προσπάθειες» επούλωσής του!
Από το 1996 και μετά είχαν αρχίσει οι «φωνές διαμαρτυρίας» να πληθαίνουν και κυρίως να δυναμώνουν από τα κραταιά ελληνικά, ισπανικά και ιταλικά κλαμπ. Η καθεστωτική αντίληψη του τότε «πλανητάρχη» του μπασκετικού κόσμου, Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς και κυρίως η διαχείριση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων ήταν το μεγάλο πρόβλημα. Οι ομάδες έκριναν ότι η συμφωνία με την ISL ήταν επωφελής μόνο για τη FIBA, ενισχύοντας τον συγκεντρωτικό της χαρακτήρα και καθιστώντας την απόλυτο διαχειριστή στον τρόπο διανομής των εισοδημάτων.
Κάπως έτσι ξεκίνησε ένας κύκλος επαφών ούτως ώστε να βρεθεί «κοινή γραμμή πλεύσης». Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός, Μπαρτσελόνα, Ρεάλ, Μπενετόν Τρεβίζο, Βίρτους Μπολόνια, αποτελούσαν τους «κολοσσούς» της εποχής και ήταν οι πρώτοι που πέρασαν στην… αντεπίθεση βλέποντας μεταξύ άλλων τα κέρδη των ομάδων από το Champions League στο ποδόσφαιρο. Έστειλαν κοινή επιστολή προς την Παγκόσμια Ομοσπονδία παρουσιάζοντας τις προτάσεις τους, ακολούθησαν συναντήσεις επί συναντήσεων, γραπτές συμφωνίες περί κοινής πολιτικής αλλά μάταια. Ο παντοδύναμος Σέρβος ηγέτης, Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς, απέρριπτε οποιαδήποτε προσπάθεια εύρεσης κάποιας ικανοποιητικής, και για τις δύο πλευρές, λύσης. Η πίεση από πλευράς ULEB μεγάλωνε προς το πρόσωπο του νομικού συμβούλου της ισπανικής Λίγκας, Τζόρντι Μπερτομέου, η κατάσταση παρέμενε ίδια όμως το… νερό είχε μπει στο αυλάκι.
H διάσπαση και το… διπλό ταμπλό!
Η FIBA ανακοίνωσε το καλεντάρι για την περίοδο 2000-01 όμως αυτό δεν εφαρμόστηκε. Σε ένα καταλανικό θέρετρο, το Σίτζες, 40 χιλιόμετρα από τη Βαρκελώνη, οι σκέψεις περί απόσχισης δεν ήταν πλέον θεωρία αλλά πήραν «σάρκα και οστά». Ο Εδουάρδο Πορτέλα, CEO της ULEB τότε, ανακοίνωσε αρχές Ιουνίου τη συμφωνία με την εταιρία Telefonica Media για χορηγία ύψους 35 εκατομμυρίων δολαρίων. Όμως το πιο σημαντικό ήταν ότι οι ίδιες οι ομάδες, μέσω της ένωσής τους δηλαδή της ULEB, θα μπορούσαν να διαχειριστούν και να μοιράσουν κατά μόνας όλο το ποσό. Διαιτητές βρέθηκαν και στη Θεσσαλονίκη παρουσιάστηκε η νεοσύστατη διοργάνωση, εν ονόματι Euroleague.
Όλες οι ισπανικές ομάδες, η Μπενετόν Τρεβίζο και η Κίντερ Μπολόνια, η Ζαλγκίρις, ο Ολυμπιακός, η ΑΕΚ, ο ΠΑΟΚ και το Περιστέρι από την Ελλάδα αποτέλεσαν μερικές από τις πρώτες ομάδες που μεταπήδησαν στη νεοιδρυθείσα διοργάνωση. Η FIBA βέβαια δεν έμεινε με «σταυρωμένα τα χέρια» και ίδρυσε τη Suproleague στην οποία έμειναν πιστοί ο Παναθηναϊκός και ο Ηρακλής από ελληνικής πλευράς, οι γαλλικές, η Άλμπα, η Σκαβολίνι, η Σιένα, η Παρτιζάν, η ΤΣΣΚΑ Μόσχας και οι τουρκικές μεταξύ άλλων. Οι εγχώριες Ομοσπονδίες είχαν απειλήσει ότι δεν θα επέτρεπαν σε όσες αγωνίζονταν υπό την αιγίδα της Euroleague να λάβουν μέρος στις εγχώριες διοργανώσεις, όμως δεν «ίδρωσαν και πολλά αυτιά».
Το ιστορικό πρώτο ματς και ο Ολυμπιακός
Τη 16η του Οκτώβρη λοιπόν, έλαβε χώρα το πρώτο παιχνίδι στην ιστορία της Euroleague και μάλιστα αυτό έγινε με τον καλύτερο τρόπο, με ένα παραδοσιακό ντέρμπι. Η Ρεάλ Μαδρίτης υποδέχθηκε τον Ολυμπιακό, του Ηλία Ζούρου, στο Pabellon Raimundo Saporta, παλιό γήπεδο της «βασίλισσας», παρουσία 4.300 φίλων της και ένας θεσμός, ο οποίος με την πάροδο των χρόνων εδραιώθηκε στο μυαλό κάθε ευρωπαίου μπασκετόφιλου, μόλις άρχιζε.
Το πρώτο καλάθι της διοργάνωσης άνηκε στον «ερυθρόλευκο» Ντίνο Ράτζα, όμως η ιστορική πρώτη νίκη κατέληξε σε μαδριλένικα χέρια. Το παιχνίδι ήταν αμφίρροπο, οι δύο «μονομάχοι» που έκαναν… ποδαρικό δεν ήθελαν να ξεκινήσουν με το «αριστερό» αλλά στο τέλος ένας χαμογέλασε και αυτός ήταν ο Σέρτζιο Σκαριόλο.
Οι Στεφάν Ρισασέ (18 π.), Ντίνο Ράτζα (13 π. και 17 ριμπάουντ) και Νίκος Οικονόμου (15 π.) έκαναν ότι μπορούσαν για να το αποτρέψουν όμως δεν ήταν αρκετό. Αλμπέρτο Ανγκούλο και ο Βέλγος Έρικ Στρούλενς ηγήθηκαν στην οριακή επικράτηση της Ρεάλ Μαδρίτης με 75-73 και το «εξώφυλλο γράφτηκε με μερένγκες πινελιές».
Iconic ?
— Turkish Airlines EuroLeague (@EuroLeague) October 16, 2019
Take a look through the first EuroLeague game between @RMBaloncesto vs @olympiacosbc all the way back in 2000 #EuroLeague20 pic.twitter.com/ekrxHCktjP
Suproleague ήταν και… πάει
Για μια σεζόν λοιπόν, η μπασκετική Ευρώπη ήταν διχασμένη. Διοργανώσεις, υπό διαφορετική «σκεπή», έτρεχαν ταυτόχρονα όπως δηλαδή συμβαίνει και στο σήμερα (ίδρυση Basketball Champions League 2016). Τότε βέβαια αποτελούσε πρωτοτυπία να στέφονται δύο διαφορετικοί πρωταθλητές Ευρώπης. Η Μακάμπι κατέκτησε την κορυφή της Suproleague, στον έναν και μοναδικό χρόνο υπόστασης της, ενώ η Κίντερ Μπολόνια πήρε τα πρωτεία της Euroleague.
Εν τέλει το «δίπορτο» δεν κράτησε για πολύ. Τα λεφτά που είχε υποσχεθεί η ISL δεν δόθηκαν ποτέ στις ομάδες, η εταιρεία δεν αποδείχθηκε φερέγγυα και έτσι ακόμα και οι τελευταίοι «πιστοί» στη FIBA αναγκάστηκαν να… πηδήξουν από το πλοίο το καλοκαίρι του 2001 για να σωθούν. Ο Μπερτομέου άνοιξε τις «αγκάλες» του, τους υποδέχτηκε και το νέο αλλά στέρεο, μέχρι αποδείξεως του εναντίου τουλάχιστον, εγχείρημα της Euroleague επεκτάθηκε.
www.bnsports.gr
