
Δύο καλοκαίρια, δύο αγώνες και... επτά στιγμές, που εξασφάλισαν μόνιμη θέση στα κιτάπια και στα αρχεία της ιστορίας στα επώνυμα των δύο. Σαν αύριο ανήμερα το 1994 Όλεγκ Σαλένκο και Ροζέρ Μιλά κατακτούν την αθανασία στο ίδιο ακριβώς παιχνίδι στις ΗΠΑ. Πρόλογος όλων... 1476 μέρες πριν στην Ιταλία και το BN Sports αναρωτιέται 1.617 εβδομάδες μετά την κοινή τους επέτειο, αν η φράση για το σπάσιμο των ρεκόρ έχει τη διαχρονική εξαίρεση - επιβεβαίωσή της...
Γράφει ο Νικόλας Κανελλόπουλος
«Θυμάμαι κάθε μέρα τα πέντε γκολ που έβαλα. Αυτό είναι το σπουδαίο με το Παγκόσμιο Κύπελλο. Όλος ο κόσμος το παρακολουθεί και αν κάνεις κάτι μοναδικό, όλοι το θυμούνται για πάντα. Έχεις μόνο μία ημέρα στη ζωή σου όπως αυτή.» Όλεγκ Σαλένκο. «Δεν ήταν πραγματικός χορός. Ήταν απλώς μια αυθόρμητη εκδήλωση της χαράς μου. Δεν υπήρχε τίποτα το προσχεδιασμένο. Ήταν η πρώτη φορά στην καριέρα μου που αντέδρασα έτσι». Ροζέρ Μιλά. Καταλάβατε ήδη περί τίνος πρόκειται.

Τουλάχιστον, οι παλαιότεροι, κάποιοι νεώτεροι «ψαγμένοι», επίσης. Σε κάθε περίπτωση, λογικό ο οποιοσδήποτε να μη γνωρίζει την ιστορία ολόκληρη, αν και είναι τόσο χαρακτηριστική, που, έστω εικόνες, έστω και φευγαλέα, θα έχει δει. Τι κι αν μένει «ορφανή» αποό γνώση η εικόνα, πάλι με χίλιες λέξεις ισούται, άλλωστε, δε χάνει η δυναμική της. Είναι η ίδια αυτή όμως (σ.σ. η δυναμική), η οποία, εμπλουτιζόμενη με πληροφορία «ενσαρκώνει» στο μυαλό το σενάριο, εντασσόμενη στο συλλογικό θυμικό της ποδοσφαιρικής, εν προκειμένω, μνήμης. Αυτό που λέμε, με άλλα λόγια, «κοφτά» και νοσταλγικά, all time classic.

Οι δηλώσεις τους επιμύθια δύο κεφαλαίων σε απόσταση τεσσάρων ετών, που, ως συνδετικός κρίκος, συνθέτουν την κοινή καλοκαιρινή ιστορία μας. Ενδεικτικά της αποτίμησης και της γνώμης τους για την κληρονομιά που αφήνουν. Αμφότεροι επιθετικοί, με γεμάτο βιογραφικό από ομάδες και γκολ, επιβεβαιώνουν το μετερίζι τους και, μάλιστα, το ξεπερνούν, χάρη στις ιδιότητες πουες αεί θα τους ακολουθούν, ακόμη κι όταν δεν είναι πια εδώ: ο μοναδικός παίκτης με «πεντάρα» σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου ο Ρώσος, κανένας άλλος γηραιότερος σκόρερ στην ιστορία του θεσμού ο Καμερουνέζος. Αναπόφευκτα, η διασυλλογική καριέρα σα να «διαγράφεται» μονοκονδυλιά και να μνημονεύεται αποκλειστικά και διαχρονικά μέσω δύο αγώνων και των ανάλογων στιγμών τους. Μα, άλλωστε, αυτές ακριβώς δεν είναι που χαράσουν τα ονόματα στην Ιστορία;
Πέμπτη 14 Ιουνίου 1990, Ιταλία. Για τη δεύτερη αγωνιστική του δευτέρου ομίλου Ρουμανία και Καμερούν κοντράρονται στο ντέρμπι κορυφής και πρόκρισης ως εκ τούτου στους «16» καλύτερους του κόσμου. Ο 38χρονος Ροζέρ που επέστρεψε στην εθνική με τελεσίγραφο κυβερνητικής εντολής, μπαίνει στο 58' και μένει διά παντός στην ιστορία 18 λεπτά αργότερα, όταν μετά από κερδισμένη μονομαχία (εναέρια) και όμορφο πλασέ, ξεκινά να λικνίζεται μπροστά στο σημαιάκι του κόρνερ - τα λόγια του προλόγου αμέσως μετά τον αγώνα ως επεξήγηση. Προκρίνονται και οι δυο τέσσερις μέρες μετά, πρώτοι οι Αφρικανοί, μέχρι να αποκλειστούν στους «8» και στους «16» αντιστοίχως από Αγγλία και Ιρλανδία.
Fast forward, Τετάρτη 29 Ιουνίου 1994, Ηνωμένες Πολιτείες. Συνθήκες αντιστρόφως ανάλογες βαθμολογικά: αυλαία τούτη τη φορά, αμφότεροι αποκλεισμένοι Ρωσία και Καμερούν, παίζουν, για τη (διόλου αμελητέα) τιμή των όπλων, τα οποία δεν πρέπει να... έμειναν παραπονεμένα - τουλάχιστον τα ρωσικά. Ο Όλεγκ Σαλένκο στον αγώνα της ζωής του επιτυγχάνει την πιο απλησίαστη επίδοση σε τελική φάση Μουντιάλ, σκοράροντας πεντάκις (15', 41', 44', 72', 75') σε διάστημα ακριβώς μιας ώρας, από το πρώτο τέταρτο έως το τελευταίο (δηλαδή από το 15' έως το 75') και τα τέσσερα εντός τριών λεπτών σε κάθε ημίχρονο! Πολλά χρόνια αργότερα, ο δικός του αφορισμός, απόλυτα βάσιμος και στο πετσί του βιωμένος - έξι γκολ σε τρεις αγώνες, τα ίδια με επτά ο Κρίστο Στόιτσκοφ, με τον οποίο μοιράστηκαν το χρυσό παπούτσι. Εις διπλούν υστεροφημία στο παιχνίδι εκείνο, αφού ο Μιλά είχε ενδιάμεσα μειώσει στο 46' σε 3-1, γενόμενος ο γηραιότερος ever σκόρερ των καλοκαιρινών βιβλίων του θεσμού. Στα 42 πια.
Η κοινή φωτογραφία των δύο στο τέλος, απαθανατίζει τις μορφές τους και τα ρεκόρ τους μαζί μ' αυτές. Διαχρονικοί, ζουν από τότε με αυτούς τους τίτλους τιμής, μακριά από τα φώτα της ποδοσφαιρικής μας καθημερινότητας, τη στιγμή που κατέχουν θέση «βασιλική» σ' αυτά. Η ιστορία διαγράφει πάντοντε τους ζωτικούς κύκλους της και πιθανόν θα εμφανίσει ξανά αντίστοιχους που θα διεκδικήσουν τα πρωτεία - πρέπει το καλούπι να είναι πολύ συγκεκριμένο. Βρεθούν ή όχι, οι δυο τους έκαναν αυτό που λίγοι άνθρωποι κατακτούν, την υστεροφημία. Είναι οι μοναδικοί στη Γη που το πέτυχαν. Όπως ακριβώς και η εκείνη η μέρα της ζωής τους, που τους σημάδεψε. Μέχρι να έρθουν οι επόμενοι, αν έρθουν. Ούτως ή άλλως, αυτοί θα είναι για πάντα οι πρώτοι στις all time classic αναμνήσεις...
«Θυμάμαι κάθε μέρα τα πέντε γκολ που έβαλα. Αυτό είναι το σπουδαίο με το Παγκόσμιο Κύπελλο. Όλος ο κόσμος το παρακολουθεί και αν κάνεις κάτι μοναδικό, όλοι το θυμούνται για πάντα. Έχεις μόνο μία ημέρα στη ζωή σου όπως αυτή.» Όλεγκ Σαλένκο. «Δεν ήταν πραγματικός χορός. Ήταν απλώς μια αυθόρμητη εκδήλωση της χαράς μου. Δεν υπήρχε τίποτα το προσχεδιασμένο. Ήταν η πρώτη φορά στην καριέρα μου που αντέδρασα έτσι». Ροζέρ Μιλά. Καταλάβατε ήδη περί τίνος πρόκειται.

Τουλάχιστον, οι παλαιότεροι, κάποιοι νεώτεροι «ψαγμένοι», επίσης. Σε κάθε περίπτωση, λογικό ο οποιοσδήποτε να μη γνωρίζει την ιστορία ολόκληρη, αν και είναι τόσο χαρακτηριστική, που, έστω εικόνες, έστω και φευγαλέα, θα έχει δει. Τι κι αν μένει «ορφανή» αποό γνώση η εικόνα, πάλι με χίλιες λέξεις ισούται, άλλωστε, δε χάνει η δυναμική της. Είναι η ίδια αυτή όμως (σ.σ. η δυναμική), η οποία, εμπλουτιζόμενη με πληροφορία «ενσαρκώνει» στο μυαλό το σενάριο, εντασσόμενη στο συλλογικό θυμικό της ποδοσφαιρικής, εν προκειμένω, μνήμης. Αυτό που λέμε, με άλλα λόγια, «κοφτά» και νοσταλγικά, all time classic.

Οι δηλώσεις τους επιμύθια δύο κεφαλαίων σε απόσταση τεσσάρων ετών, που, ως συνδετικός κρίκος, συνθέτουν την κοινή καλοκαιρινή ιστορία μας. Ενδεικτικά της αποτίμησης και της γνώμης τους για την κληρονομιά που αφήνουν. Αμφότεροι επιθετικοί, με γεμάτο βιογραφικό από ομάδες και γκολ, επιβεβαιώνουν το μετερίζι τους και, μάλιστα, το ξεπερνούν, χάρη στις ιδιότητες πουες αεί θα τους ακολουθούν, ακόμη κι όταν δεν είναι πια εδώ: ο μοναδικός παίκτης με «πεντάρα» σε τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου ο Ρώσος, κανένας άλλος γηραιότερος σκόρερ στην ιστορία του θεσμού ο Καμερουνέζος. Αναπόφευκτα, η διασυλλογική καριέρα σα να «διαγράφεται» μονοκονδυλιά και να μνημονεύεται αποκλειστικά και διαχρονικά μέσω δύο αγώνων και των ανάλογων στιγμών τους. Μα, άλλωστε, αυτές ακριβώς δεν είναι που χαράσουν τα ονόματα στην Ιστορία;
Πέμπτη 14 Ιουνίου 1990, Ιταλία. Για τη δεύτερη αγωνιστική του δευτέρου ομίλου Ρουμανία και Καμερούν κοντράρονται στο ντέρμπι κορυφής και πρόκρισης ως εκ τούτου στους «16» καλύτερους του κόσμου. Ο 38χρονος Ροζέρ που επέστρεψε στην εθνική με τελεσίγραφο κυβερνητικής εντολής, μπαίνει στο 58' και μένει διά παντός στην ιστορία 18 λεπτά αργότερα, όταν μετά από κερδισμένη μονομαχία (εναέρια) και όμορφο πλασέ, ξεκινά να λικνίζεται μπροστά στο σημαιάκι του κόρνερ - τα λόγια του προλόγου αμέσως μετά τον αγώνα ως επεξήγηση. Προκρίνονται και οι δυο τέσσερις μέρες μετά, πρώτοι οι Αφρικανοί, μέχρι να αποκλειστούν στους «8» και στους «16» αντιστοίχως από Αγγλία και Ιρλανδία.
Fast forward, Τετάρτη 29 Ιουνίου 1994, Ηνωμένες Πολιτείες. Συνθήκες αντιστρόφως ανάλογες βαθμολογικά: αυλαία τούτη τη φορά, αμφότεροι αποκλεισμένοι Ρωσία και Καμερούν, παίζουν, για τη (διόλου αμελητέα) τιμή των όπλων, τα οποία δεν πρέπει να... έμειναν παραπονεμένα - τουλάχιστον τα ρωσικά. Ο Όλεγκ Σαλένκο στον αγώνα της ζωής του επιτυγχάνει την πιο απλησίαστη επίδοση σε τελική φάση Μουντιάλ, σκοράροντας πεντάκις (15', 41', 44', 72', 75') σε διάστημα ακριβώς μιας ώρας, από το πρώτο τέταρτο έως το τελευταίο (δηλαδή από το 15' έως το 75') και τα τέσσερα εντός τριών λεπτών σε κάθε ημίχρονο! Πολλά χρόνια αργότερα, ο δικός του αφορισμός, απόλυτα βάσιμος και στο πετσί του βιωμένος - έξι γκολ σε τρεις αγώνες, τα ίδια με επτά ο Κρίστο Στόιτσκοφ, με τον οποίο μοιράστηκαν το χρυσό παπούτσι. Εις διπλούν υστεροφημία στο παιχνίδι εκείνο, αφού ο Μιλά είχε ενδιάμεσα μειώσει στο 46' σε 3-1, γενόμενος ο γηραιότερος ever σκόρερ των καλοκαιρινών βιβλίων του θεσμού. Στα 42 πια.
Η κοινή φωτογραφία των δύο στο τέλος, απαθανατίζει τις μορφές τους και τα ρεκόρ τους μαζί μ' αυτές. Διαχρονικοί, ζουν από τότε με αυτούς τους τίτλους τιμής, μακριά από τα φώτα της ποδοσφαιρικής μας καθημερινότητας, τη στιγμή που κατέχουν θέση «βασιλική» σ' αυτά. Η ιστορία διαγράφει πάντοντε τους ζωτικούς κύκλους της και πιθανόν θα εμφανίσει ξανά αντίστοιχους που θα διεκδικήσουν τα πρωτεία - πρέπει το καλούπι να είναι πολύ συγκεκριμένο. Βρεθούν ή όχι, οι δυο τους έκαναν αυτό που λίγοι άνθρωποι κατακτούν, την υστεροφημία. Είναι οι μοναδικοί στη Γη που το πέτυχαν. Όπως ακριβώς και η εκείνη η μέρα της ζωής τους, που τους σημάδεψε. Μέχρι να έρθουν οι επόμενοι, αν έρθουν. Ούτως ή άλλως, αυτοί θα είναι για πάντα οι πρώτοι στις all time classic αναμνήσεις...