Ήταν τελευταίες ημέρες του Αυγούστου το 1992, όταν θεσμοθετήθηκε μια τροποποίηση στους κανονισμούς, που θα άλλαζε το σκηνικό στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Η «αξία» της νίκης αυξήθηκε από δύο βαθμούς σε τρεις, κάτι που κατά γενική ομολογία βελτίωσε την ποιότητα του αθλήματος άρδην. Φυσικά, την πρωτοπορία σε αυτό κατέχουν οι Άγγλοι, οι οποίοι 11 χρόνια νωρίτερα (1981), πραγματοποίησαν την ίδια αλλαγή, με πρωτεργάτη τον Τζίμι Χιλ.
«Νικάς, παίρνεις 3 βαθμούς». Πλέον αυτή η παραδοχή θεωρείται δεδομένο στο ποδόσφαιρο. Πριν από 40 χρόνια ωστόσο, τα πράγματα δεν ήταν έτσι. Στην πραγματικότητα, σε όλη την υφήλιο, ως και το 1981, η νίκη χάριζε δύο πόντους. Όλα όμως άλλαξαν στο ξεκίνημα της σεζόν 1981-82 στην Αγγλία.
Στο Νησί έψαχναν τρόπο να αυξήσουν το θέαμα, να κατορθώσουν να κρατήσουν τον οπαδό στο γήπεδο, γνωρίζοντας ότι δε θα δει άλλη μια... βαρετή ισοπαλία. Η απόφαση πάρθηκε στο τέλος της ποδοσφαιρικής σεζόν 80/81, όταν οι εισπράξεις των ομάδων «χτύπησαν» ιστορικό χαμηλό από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο κι έπειτα. Η Αγγλική Ομοσπονδία πείστηκε ότι η αλλαγή ήταν επιτακτική και έτσι ενέδωσε στις πιέσεις και την ιδέα του Τζίμι Χιλ. «Η νίκη πρέπει να αξίζει τρεις βαθμούς».
Ο Τζίμι Χιλ ήταν κάτι παραπάνω από άνθρωπος του ποδοσφαίρου. Πρώτα ως ποδοσφαιριστής (Μπρένφορντ, Φούλαμ) κι έπειτα ως προπονητής στην Κόβεντρι, όπου διετέλεσε και πρόεδρος της ομάδας, ενώ από το 1973 ως το 1988 ήταν ο παρουσιαστής της σπουδαίας εκπομπής του BBC, Match of the Day.
Πάνω από όλα όμως ο Χιλ έμεινε γνωστός για την πρωτοπορία του. Ήταν ο άνθρωπος που βοήθησε να καταργηθεί το πλαφόν στους μισθούς των παικτών, έφερε τους ηλεκτρονικούς πίνακες στα γήπεδα, τα πρώτα χρωματιστά «match programme». Πιο έντονα από όλα όμως έχει συνδεθεί με την αλλαγή των τριών βαθμών για τη νίκη, καθώς πρόκειται για μια δικιά του αποκλειστικά ιδέα.
Η λογική πίσω από αυτή την ρύθμιση, κρύβεται στο γεγονός ότι οι ομάδες θα πάλευαν πιο έντονα για μια νίκη, που θα έδινε πλέον δύο πόντους περισσότερους από την ισοπαλία. Ένα αποτέλεσμα που συχνά βόλευε τις ομάδες, με πολλές αναμετρήσεις να ολοκληρώνονται με «στείρα» 0-0 και «άηχα» 1-1. Ο Χιλ πίστευε ότι έτσι ομάδες θα αγωνίζονταν με περισσότερο πάθος για τη νίκη, με πιο επιθετικές τακτικές, κάτι που θα απέφερε περισσότερα γκολ και θέαμα. Αυτό θα έδινε χαρά στους οπαδούς, οι οποίοι και πάλι θα γέμιζαν τα γήπεδα και ταυτόχρονα τις... τσέπες των συλλόγων.
Κοιτώντας κανείς τον μέσο όρο γκολ των αγγλικών κατηγοριών στις επόμενες δεκαετίες, μπορεί να παρατηρήσει ότι τελικά η αύξηση δεν ήταν ραγδαία. Μεταξύ 1970 και 1981 (πριν την αλλαγή) ήταν 2,53 γκολ/ματς, το οποίο έγινε 2,6 γκολ/ματς αμέσως μετά την αλλαγή, ενώ την δεκαετία που μας πέρασε (2010-2020) έφτασε το 2,74. Και πάλι όμως η ιδέα άρεσε στην FIFA, η οποία την εισήγαγε στο Παγκόσμιο Κύπελλο των Ηνωμένων Πολιτειών το 1994 και έπειτα ανάγκασε όλα τα πρωταθλήματα να ακολουθήσουν.
Στην Ελλάδα ωστόσο, η αλλαγή είχε επέλθει από το 1992, όταν ο τότε Υφυπουργός Αθλητισμού, Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, πέρασε τον σχετικό νόμο. Πρωταθλήτρια εκείνη τη σεζόν αναδείχθηκε η ΑΕΚ, η οποία τερμάτισε έναν βαθμό πάνω από τον Παναθηναϊκό. Η επίδραση της αλλαγής στους βαθμούς της νίκης μάλιστα, φάνηκε έντονα σε εκείνο το πρωτάθλημα, αφού οι «πράσινοι» είχαν βρεθεί 11 βαθμούς πίσω από την «Ένωση» την 14η αγωνιστική, αλλά κατάφεραν εφτά ματς αργότερα να βρίσκονται ισόβαθμοι στην πρώτη θέση.
Το 2009 οι Ντίγκερ και Γκέγιερ κυκλοφόρησαν το βιβλίο «Journal of Sports Economics» στο οποίο περιλαμβάνεται έρευνά τους σχετικά με την αλλαγή του κανονισμού στην Bundesliga. Αν και ούτε εκεί παρατηρήθηκε μεγάλη αύξηση στα γκολ, μειώθηκαν ραγδαία οι «λευκές ισοπαλίες». Σε μια ανάλογη έρευνα, αυτή την φορά για την La Liga, στο βιβλίο «Beautiful Game Theory» αναφέρεται ότι και στην Ισπανία οι ισοπαλίες μειώθηκαν, ενώ παράλληλα αυξήθηκαν οι προσπάθειες για γκολ και τα κόρνερ, δείγμα πιο επιθετικών προσεγγίσεων από τις ομάδες.
Κι όλα αυτά άλλαξαν χάρις τον Τζίμι Χιλ και τις σπουδαίες ιδέες του!
Βασίλης Βασιλείου
