Γράφει ο Νικόλας Κανελλόπουλος
Πέντε χώρες, τρεις πόλεις. Τέσσερα χρόνια, περίοδος 2008-2012. Κυριολεκτικά, ολόχρυση, αψεγάδιαστη, θαυμαστή, ανεπανάληπτη. Χώρος και χρόνος ανά διετία διαφορετικοί, όμοιοι απολύτως όμως ως προς τον σκοπό τους – την αθανασία. Αυστρία και Ελβετία στην αρχή, Νότιος Αφρική ενδιάμεσα, Πολωνία και Ουκρανία ο τερματικός. Όλα στάσεις ενός δρομολογίου ενιαίου, με διαφορετικούς σταθμούς, οι οποίοι δεν ήταν εν τέλει απλοί προορισμοί, μα στάδια εξέλιξης. Διαμόρφωσης ιστορίας και σφυρυλάτησης του μύθου της· κι αυτό ακριβώς είναι το κατόρθωμά της: πως μόνη της, άμεσα, συνεχόμενα, άλλαξε το πεπρωμένο της, δημιουργώντας το από το μηδέν.
Βιέννη, Γιοχάνεσμπουργκ, Κίεβο. Οι τρεις ποδοσφαιρικές της… πρωτεύουσες, πειστήρια αποτίναξης της μέχρι πρότινος μετριότητας, μιας δίψας που δεν μπορούσε να υπερκεράσει το μόνιμο ταβάνι – μέχρι που αυτό τρύπησε ξαφνικά και εμφάνισε κορυφές που κανείς δε φανταζόταν πως θα ζήσει. Πόσο μάλλον η γενιά που τις έζησε… Δημιούργησε την δική της κληρονομιά. Την ίδια περίοδο η κορυφαία ever εκδοχή της Μπαρτσελόνα κάνει συνώνυμό της τον θαυμασμό και αποτέλεσμα νομοτελειακό την κατάκτηση (σχεδόν όλων) των τίτλων που κλήθηκε να διεκδικήσει. Όχι τυχαία, σ’ αυτή την ίδια τετραετία, η εθνική της χώρας χαρίζει σ’ αυτό το ένα τμήμα της Ιβηρικής καλοκαίρια αξέχαστα, τα οποία σταδιακά έχουν ήδη… συμφιλιωθεί με τον χαρακτηρισμό του «classic». Ο καιρός περνά και το κατόρθωμα γίνεται ακόμη σπουδαιότερο στη μνήμη: όσο ταυτόχρονα ο παλιότερος διαχρονικά αποκτά τον ρόλο να νοσταλγεί και να θυμάται, τόσο εξ ίσου ορμητικά και συνεχώς ο νέος θα μαθαίνει, με κατάπληξη και φυσικά απορία. Γι’ αυτό και ρωτά και ψάχνει.
Αυτό, λοιπόν, θα βρει ως ιστορικός του μέλλοντος, ερασιτέχνης ή μη: πως η Ισπανία κάποτε (όχι τόσο μακρινά ημερολογιακά, όσο ο όρος υποδηλώνει, για την ώρα τουλάχιστον) κυριάρχησε στα γήπεδα του κόσμου, χαρίζοντας στο όνομά της διαχρονική αναφορά, χάρη σ’ ένα μοναδικό διεθνές τρεμπλ, την κατάκτηση τριών σερί διοργανώσεων εθνικών ομάδων εντός της τετραετίας: δύο EURO κι ένα Παγκόσμιο Κύπελλο. Όλα ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2008 στην αυστριακή πρωτεύουσα, όταν η Ευρώπη ακόμη θαύμαζε, ανίδεη για τη σουρεαλιστική συνέχεια, το βροχερό τανγκό της «νυχτερίδας» και, πριν ολοκληρωθεί θριαμβευτικά στο Κίεβο τον Ιούλιο του 2012, έχουμε τη νύχτα του Γιοχάνεσμπουργκ ως ενδιάμεσος άθλο της. Υπήρξε η επιβεβαίωση της δυναστεία στη Γηραιά Ήπειρο, μέσω της παγκόσμιας στέψης στην άλλη άκρη της Γης, στην Νότιο Αφρική, μια μέρα σαν προχθές ακριβώς 15 χρόνια πριν.
Πολλές οι φωτογραφίες της που μπορεί να απομονωθούν ως κύρια στιγμή του «φιλμ». Αυτή η μία πολύ, όμως είναι πολύ χαρακτηριστική και κινησιολογικά. Στην αντίστροφη μέτρηση της εξέλιξής της στα μάτια μας: ο Αντρές Ινιέστα στοπάρει την μπάλα, και τη στιγμή που εξαπολύει το κορυφαίο σουτ της ζωής του, αναμφίβολα θα είναι γεμάτη στο χρονικό ενδιάμεσο των δευτερολέπτων της από εκατομμύρια προσευχές, λαχτάρες και αγωνίες Ισπανών για ένα ξέσπασμα πανηγυρισμών, το οποίο τελικά έγινε πραγματικότητα και αποτέλεσε προοϊκονομία όσων ακολούθησαν στο γήπεδο και πίσω στην πατρίδα. Θα μπορούσε όλα να ήταν διαφορετικά, αν εκείνη η πάσα του Σεσκ στο 115', γινόταν στο 94' στον Βίγια που απλώς θα πλάσαρε - ήταν γραφτό να συμβεί έτσι, ώστε η στιγμή να μην είναι μόνο η κατάλληλη, μα και λυτρωτική. Μαζί με όλους και από ψηλά ο Ντάνι Χάρκε, ιδιαίτερος παραλήπτης σε μια σκηνή αφιέρωσης ξεχωριστή. 
Κάλλιστα, σ' αυτά η ισορροπία λεπτή, και η τιμωρία καταδικαστική - τελικά δε συνέβη. Η Ισπανία φόρεσε το παγκόσμιο στέμμα για πρώτη φορά στην ιστορία της και είναι επίσης η πρώτη φορά στα χρονικά, που αυτό αποτελεί ταυτόχρονα αυτοτελή εξιστόρηση, μα και αναπόσπαστο μέλος, της δημιουργίας μιας αυτοκρατορίας. Μιας δυναστείας που κανείς δεν περίμενε, όμως η μεγαλύτερη επιτυχία είναι πως πίστεψαν όλοι - οι Ισπανοί αρχικά - πως μπορεί να υπάρξει, όταν ωρίμασαν οι συνθήκες. Αυτές που οι ίδιοι δημιούργησαν, αλλάζοντας το ποδοσφαιρικό DNA τους και χαρίζοντας αναμνήσεις από τις πιο επιβλητικές εθνικές ομάδες όλων των εποχών...
