Από το 2010 και τον πρώτο τελικό με τη νέα ονομασία, το Europa League έχει χαρίσει μοναδικές στιγμές και ιστορικές κατακτήσεις. Από την Ατλέτικο του Φορλάν, μέχρι το χατ - τρικ του Λούκμαν στον τελικό του 2024, η διοργάνωση «γράφει» τη δική της ξεχωριστή πορεία. Ανατρέχουμε σε όλους τους τελικούς της τελευταίας 15ετίας, μέχρι τον φετινό, που έχει ιδιαίτερη σημασία και για την ελληνική πραγματικότητα.
Από το 2009-10, η διοργάνωση του Κύπελλου UEFA άλλαξε ονομασία σε Europa League, δίνοντας νέα «ταυτότητα» στη δεύτερη πιο σημαντική ευρωπαϊκή διασυλλογική διοργάνωση. Ο πρώτος τελικός με την ονομασία «Europa League» πραγματοποιήθηκε το 2010, και ήταν μεταξύ της Ατλέτικο Μαδρίτης και της Φούλαμ. Η Ατλέτικο Μαδρίτης κατέκτησε τον τίτλο με σκορ 2–1 στην παράταση, στο «Φόλκσπαρκσταντιον» του Αμβούργου, με τον Ντιέγο Φορλάν να σκοράρει το νικητήριο γκολ.
Από τότε, το Europa League έχει εξελιχθεί σε μία από τις πιο σημαντικές διοργανώσεις του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, με πολλές σπουδαίες ομάδες και παίκτες να αφήνουν το στίγμα τους στους τελικούς της διοργάνωσης. Ανάμεσα στους μεγάλους νικητές, η Σεβίλλη ξεχωρίζει για την εκπληκτική της πορεία, κατακτώντας το τρόπαιο έξι φορές. Επίσης, η Τσέλσι και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ πρόσθεσαν στην ιστορία τους τον πρώτο τίτλο στην ιστορία της διοργάνωσης, ενώ η Βιγιαρεάλ και η Άιντραχτ Φρανκφούρτης σκαρφάλωσαν για πρώτη φορά στην κορυφή της Ευρώπης.
Αυτό το καλοκαίρι, ο τελικός του 2025 μεταξύ Τότεναμ και Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ θα πραγματοποιηθεί στο «Σαν Μαμές». Αυτός ο τελικός έχει και μία ιδιαίτερη σημασία για την ελληνική πραγματικότητα, η γιορτή «Κωνσταντίνου και Ελένης», συνδυάζει με αυτό το γεγονός, μετά από… 22 χρόνια!
Ανασκόπηση των τελικών του Europa League
Από την αλλαγή ονομασίας το 2009-10, οι τελικοί του Europa League έχουν προσφέρει ανατροπές, θριάμβους και ιστορικές στιγμές. Ας ανατρέξουμε σε αυτούς και να θυμηθούμε τις σημαντικότερες στιγμές της διοργάνωσης:
2009-10
Ο πρώτος τελικός του Europa League διεξήχθη ανάμεσα στην Ατλέτικο Μαδρίτης και τη Φούλαμ στο Volksparkstadion του Αμβούργου. Η Ατλέτικο Μαδρίτης κατέκτησε τον τίτλο με σκορ 2-1 στην παράταση, με τον Ντιέγο Φορλάν να σκοράρει το νικητήριο γκολ και να χαρίζει την πρώτη κούπα με το νέο όνομα στην ιστορία της διοργάνωσης.
2010-2011
Η επόμενη χρονιά έφερε έναν τελικό μεταξύ δύο πορτογαλικών ομάδων, της Πόρτο και της Μπράγκα. Η Πόρτο αναδείχθηκε νικήτρια με σκορ 1-0, με τον Ραδαμέλ Φαλκάο να είναι ο ήρωας του αγώνα, σκοράροντας το μοναδικό γκολ της αναμέτρησης.
2011-2012
Στην επόμενη διοργάνωση, η Ατλέτικο Μαδρίτης συνεχίζει την πορεία της στην κορυφή, επικρατώντας της Αθλέτικ Μπιλμπάο με σκορ 3-0. Ο Φαλκάο ήταν και πάλι ο πρωταγωνιστής για την Ατλέτικο, σκοράροντας δύο γκολ και οδηγώντας την ομάδα του σε έναν άνετο θρίαμβο. Αυτή ήταν η δεύτερη συνεχόμενη κατάκτηση για την ομάδα από την Ισπανία.
2012-2013
Η χρονιά αυτή είδε την Τσέλσι να κατακτά τον πρώτο της τίτλο Europa League, επικρατώντας της Μπενφίκα με σκορ 2-1. Στην παράταση, ο Ιβάνοβιτς σημείωσε το χρυσό γκολ, δίνοντας στην Τσέλσι την πολυπόθητη διάκριση και το πρώτο τους Europa League.
2013-2014
Η Σεβίλλη έκανε μία σπουδαία πορεία και κατέκτησε το Europa League για τρίτη φορά, νικώντας τη Μπενφίκα στα πέναλτι μετά από ισοπαλία 0-0 στην κανονική διάρκεια. Η νίκη με σκορ 4-2 στα πέναλτι απέφερε στη Σεβίλλη τον τρίτο της τίτλο, με τον MVP του τελικού να είναι ο Ίβαν Ράκιτιτς.
2014-2015
Η Σεβίλλη επιβεβαίωσε την κυριαρχία της, κατακτώντας το Europa League για τέταρτη φορά, επικρατώντας της Ντνίπρο με σκορ 3-2. Οι Γκριγκόρι Κριτσόβιακ και Κάρλος Μπάκα έβαλαν τις υπογραφές τους στην ιστορική αυτή επιτυχία της ομάδας.
2015-2016
Η Σεβίλλη κατάφερε να κατακτήσει το Europa League για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, επικρατώντας της Λίβερπουλ με σκορ 3-1. Η κατάκτηση αυτή έφερε την ομάδα της Σεβίλλης στο 5ο τρόπαιο της διοργάνωσης, με τον Κόκε και τον Γκαμεϊρό να σκοράρουν για τους Ισπανούς.
2016-2017
Ο πρώτος τίτλος Europa League για τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήρθε το 2017, όταν η ομάδα του Ζοσέ Μουρίνιο επικράτησε του Άγιαξ με σκορ 2-0. Οι Πολ Πογκμπά και Χένριχ Μχιταριάν σημείωσαν τα γκολ για τους «κόκκινους διαβόλους», σε έναν τελικό που έγινε στη Στοκχόλμη.
2017-2018
Μέσα στη Γαλλία, η Ατλέτικο Μαδρίτης δεν φοβήθηκε ποτέ τη Μαρσέιγ! Και κάπως έτσι, επικράτησε των Μασσαλών με 3-0, σε ένα εκπληκτικό παιχνίδι από τον Αντουάν Γκριεζμάν!
2018–2019
Η Τσέλσι επικράτησε της Άρσεναλ με σκορ 4-1 στον τελικό του Europa League που πραγματοποιήθηκε στο Στάδιο Ολυμπιακό στο Μπακού. Ο Έντεν Αζάρ ήταν ο απόλυτος πρωταγωνιστής με δύο γκολ (65’, 75’), ενώ οι Ουίλιαν (49’) και Γουίλιαν (90’) σημείωσαν τα υπόλοιπα γκολ.
2019–2020
Η Σεβίλλη κατέκτησε τον έκτο τίτλο της Europa League επικρατώντας της Ίντερ Μιλάνου με σκορ 3-2 στον τελικό της Κολωνίας. Σκόρερ για τη Σεβίλλη ήταν ο Λουκ Ντε Γιονγκ (2) και για την Ίντερ ο Ρόμαν Λουκάκου.
2020–2021
Η Βιγιαρεάλ κατέκτησε το πρώτο της Europa League μετά από μία συγκλονιστική διαδικασία πέναλτι, νικώντας τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με σκορ 1-1 (11-10 στα πέναλτι). Σκόρερ στην κανονική διάρκεια ήταν ο Ζεράρ Μορένο για τη Βιγιαρεάλ και ο Εντίνσον Καβάνι για τη Γιουνάιτεντ.
2021–2022
Η Άιντραχτ Φρανκφούρτης κατέκτησε το δεύτερο Europa League στην ιστορία της, επικρατώντας της Ρέιντζερς με σκορ 1-1 (5-4 στα πέναλτι) στον τελικό της Σεβίλλης. Ο Γιοχάνες Κάμινγκερ σκόραρε για την Άιντραχτ, ενώ ο Τζο Άριμπο ισοφάρισε για τους Ρέιντζερς.
2022–2023
Η Ρόμα κατέκτησε το δεύτερο Europa League στην ιστορία της, νικώντας τη Φέγενορντ με σκορ 2-1 στον τελικό της Puskás Aréna στη Βουδαπέστη. Ο Λουκάκου σημείωσε το νικητήριο γκολ για τη Ρόμα.
2023–2024
Η Αταλάντα κατέκτησε τον πρώτο της Europa League τίτλο, επικρατώντας του Μπάγερ Λεβερκούζεν με σκορ 3-0 στον τελικό του Aviva Stadium στο Δουβλίνο. Ο Άντεμολα Λούκμαν σημείωσε χατ-τρικ, το πρώτο σε τελικό Europa League από το 1975.
Ο φετινός τελικός και η ιδιαίτερη σημασία του
Ο τελικός του 2025 του Europa League μεταξύ της Τότεναμ και της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, που θα διεξαχθεί στις 21 Μαΐου στο «Σαν Μαμές», έχει ιδιαίτερη σημασία για την ελληνική πραγματικότητα. Μετά από 16 χρόνια, ο τελικός της διοργάνωσης πέφτει στη μεγάλη γιορτή του Κωνσταντίνου και της Ελένης, για πρώτη φορά μετά το 2003!
Για την ιστορία, τότε το τρόπαιο το είχε κατακτήσει η Πόρτο, με τον Πορτογάλο τεχνικό, Ζοζέ Μουρίνιο, να πανηγυρίζει τον πρώτο τίτλο της καριέρας του στην Ευρώπη!
Άννη Καλοφωλιά
