Oh captain, my captain: Ο Ρέτσος πήρε το περιβραχιόνιο στα 18, αλλά έγινε αρχηγός στα 26 την «κατάλληλη» στιγμή!

«Το μυστικό της επιτυχίας στη ζωή είναι να είσαι έτοιμος όταν έρθει η δική σου ώρα.». Πότε όμως αυτή έρχεται και πώς την αναγνωρίζεις; Πότε καταλαβαίνεις πως μπορείς πλέον να διαχειριστείς την ευκαιρία, ιδίως αν αυτή είναι ζωής; Ερωτήματα που σκιαγραφούν μια φιλοσοφία ζωής, με απαντήσεις ανάλογες που την επιβεβαιώνουν.

«Πλέον». Προσδιορισμός χρονικός που δηλώνει πως υπάρχουν ήδη χιλιόμετρα, μια προδιαγεγραμμένη πορεία. Κυρίως δε, χαρακτηρίζει το όριο αυτής, αποτελεί δηλαδή την τομή της: πριν και μετά, εν ολίγοις. Η στιγμή που τα άλλαξε όλα και ανέδειξε το αληθινό potential. Αυτό για το οποίο κάποτε σε πίστεψαν και σου έδωσαν την «ευκαιρία», μέχρι να έρθει η «στιγμή» εκείνη που ο ίδιος δικαιώνεις αυτούς που είδαν αυτό το «κάτι». Ο χρόνος όμως αυτός συνιστά την όχι μόνο συμβολική δικαίωση του εαυτού σου. Την προσωπική σου – και μόνο – δικαίωση. Γιατί εσύ, ο ίδιος που πήρες επάξια αρχικά την ευκαιρία, κλήθηκες να παλέψεις γι’ αυτήν, χωρίς «πλέον» τη στήριξη που είχες απ’ όλους. Μέχρι να αποδείξεις πως και μπορούσες και άξιζες. Ποιο είναι όμως αυτό το turning point στην περίπτωση του Παναγιώτη Ρέτσου; 

«Το αφιερώνω στην οικογένειά μου, στους φίλους μου, στον σύλλογο, αλλά πιο πολύ στον εαυτό μου, γιατί έχω περάσει πολλά και είμαι πολύ χαρούμενος που ξανασηκώθηκα και κατάφερα να κάνω αυτό που αγαπάω, έχοντας υγεία». Η δήλωση μετά την απονομή του 48^ου πρωταθλήματος με τον ίδιο αρχηγό. Συστήθηκε κάποτε ως ο νεότερος ever του συλλόγου και η διαδρομή του από εκείνο το βράδυ της 8^ης Φεβρουαρίου 2017 είναι η καλύτερη μαθητεία που θα μπορούσε ποτέ να λάβει, τουλάχιστον για τις ποδοσφαιρικές μέρες του. Ιστορικό ρεκόρ, τιμητικό, που εξασφαλίζει την παραμονή του ονόματος στην ιστορία, προτού αυτό ουσιαστικά «ιδρώσει» στο πίσω μέρος της φανέλας. 

Φαινόταν πέρυσι κατά την ανοδική πορεία του, είναι ξεκάθαρο πια: το ταξίδι του στην Ευρώπη, αρχικά στη Γερμανία, με την «γεμάτη» πρώτη χρονιά των 43 συμμετοχών (συν ενός γκολ και τριών ασίστ) στο Λεβερκούζεν ήταν η πρόκληση να αντέξει μια εκκίνηση δυσανάλογη απ’ αυτή που υποσχόταν το «ξεπέταγμά» του, δέσμευση για μια συνέχεια επιτυχιών. Αυτές έρχονται. «Πλέον». Η περίπτωση του Παναγιώτη, πέραν του προπονητικού πλάνου το οποίο κλήθηκε να υπηρετήσει και φυσικά εκτός της όποιας προσωπικής του ικανότητας σ’ αυτό (ώστε να καταλήξουμε σ’ αυτή ως συνθήκη, γιατί αυτήν ουσιαστικά επαινούμε), είναι απόδειξη της ευρύτερης λειτουργίας ενός συλλόγου με συνθήκες αποκλειστικά πρωταθλητισμού: ανθρώπους έχοντες τη διοικητική γνώση της σύστασης εκ βάθρων μιας ομάδας, που σημαίνει την επιλογή των κατάλληλων στο προπονητικό επιτελείο και την αντίστοιχη στελέχωση της στον αγωνιστικό χώρο – αυτά μαζί όλα ταυτόχρονα την καθιστούν και επιτυχημένη επιχείρηση. 

Όμως, η κατάλληλη αυτή στιγμή δεν αφορά μόνο σ’ εκείνον, αλλά σ’ ολόκληρο το κλαμπ. Από τις «μουδιασμένες» εμφανίσεις τον πρώτο χρόνο της επιστροφής, σημάδια της αστάθειας ως λογικό αποτέλεσμα μιας συστηματικής προσπάθειας επανόδου, στα «σιχτιρίσματα» για το λάθος με τον Άρη στο «Καραϊσκάκη» επί Μίτσελ, στην καθιέρωση επί Μεντιλίμπαρ και στην εκτόξευση. Πριν μία ακόμη πρόκληση - η διαχείριση ενός ακόμη λάθους που λίγο έλειψε να κοστίσει την πιο απίστευτη «ερυθρόλευκη» remontada, αυτή στη Σερβία εναντίον της Μακάμπι. Έκτοτε, όπως και ο Ολυμπιακός (του) δεν κοίταξε ποτέ πίσω. Το μεγάλο κάδρο της πορείας του αρχηγού αυτά τα χρόνια είναι – κατά γενική ομολογία – οι 15 μήνες του Βάσκου στον πάγκο· προκλήσεις απανωτές για την εύρεση ταυτότητας η ομάδα, με κίνδυνο την επώδυνη, αλλά λογική πτώση, κάθε φορά που αναζητά χαρακτήρα, αναγνώριση στην πορεία της διαδρομής και εκτόξευση τον τελευταίο χρόνο. Απόλυτη απόδειξη η στιγμή του ως τερματοφύλακα στο Φάληρο και μαζί της τα δάκρυα στο τέλος· αφενός αντίστοιχα γιατί μπήκε μπροστά κατά τον διαφαινόμενο αποκλεισμό της ομάδας, αφετέρου διότι το κλάμα αποδεικνύει πίστη για πρόκριση – πολέμησε για τον στόχο, δικαιώθηκε με το νταμπλ, με το Conference να αποτελεί απρόσμενο, μα θριαμβευτικό δώρο.  

Η απόλυτη επίσης απόδειξη δεσμού με την ομάδα που τον «ανέθρεψε» ποδοσφαιρικά, η κοινή τους αυτή πορεία τον τελευταίο 1,5 χρόνο. Οι ίδιες συνθήκες πρωταθλητισμού για τις οποίες λέγαμε τον επανέφεραν, καθιερώνοντάς τον σταδιακά στο προσκήνιο, ομαλά, αρμονικά και καθόλου αγωνιστικά «βίαια» (αν και πιεστικά, η αλήθεια είναι, λόγω συγκυρίας και απαιτήσεων) τον ίδιο «άγουρο» στο επίπεδο αυτό coach που είχε την πείρα να τον εμπιστευτεί. Όπως ακριβώς κάνει και ο Ολυμπιακός με αυτόν, με τις δύο συνεχείς ανανεώσεις, φυσικά όχι τυχαία μετά από ήττες. Αμφίδρομη αγάπη και δικαίωση, όπως ακριβώς στις αυθεντικές σχέσεις σεβασμού και αγάπης. Τα πήραν όλα και το αξίζουν. Ο συμβολισμός ως έμπρακτη απόδειξη εμπιστοσύνης (και ευγνωμοσύνης) ισχυροποιεί τον δεσμό εκατέρωθεν και ο Μεντιλίμπαρ γίνεται σύνθημα σε κάθε αγώνα εντός έδρας. Όπως «πλέον» και ο ίδιος ο Ρέτσος...  

Η λεγόμενη «σκληρή δουλειά» απαιτεί – και προϋποθέτει – την κατάλληλη συγχρονικότητα συνθηκών, προσώπων και καταστάσεων για να συντελεστεί η αλλαγή. Εν προκειμένω, η δικαίωση, για τον ίδιο και για όλους. Αυτή σημαίνει ταξίδι κι αυτό με τη σειρά του διδαχή, που οδηγεί στην αναγέννηση. Συμβολίζει την Ιθάκη, τα πνευματικά πλούτη της οποίας δεν είναι σ’ αυτήν  - στον προορισμό δηλαδή – αλλά στον δρόμο προς αυτήν, στις προ(σ)κλήσεις αναμέτρησης με εμάς τους ίδιους. Ώστε η φαινομενική καθυστέρηση να είναι αιτιολογημένη απολύτως συγχρονικότητα γεγονότων και η στιγμιαία ευκαιρία υπολογισμένο αποτέλεσμα. Άλλωστε, «η φύση ποτέ δε βιάζεται, κι όμως τα πάντα γίνοται στην ώρα τους». Σημαντικοί οι τίτλοι, αλλά δεν αξίζουν περισσότερα από την προσωπική ικανοποίηση της αναγνώρισης της δυναμικής μας, μιας αναγέννησης προσωπικής. Όπως επιβεβαιώνει ο ορισμός προλόγου του Ντισραέλι και ο δεύτερος περί συμπαντικής ακολουθίας από τον Λάο Τσε. Του προσωπικού «μπράβο» σε μας, για εμάς, από εμάς. Ακριβώς αυτό το είδος της αφιέρωσης ίσως είναι και το σπουδαιότερο…  

Νικόλας Κανελλόπουλος